Het bestaat niet meer: de commerciële, industriële civilisatie eist van de schrijver in het Westen een product dat voldoet aan de smaak van de massa, en in het Oosten politieke fournituren, met een maatstok afgemeten wereldbeschouwelijke normen. Kosztolànyi maakte de tijd niet meer mee dat literatuur voor uitgevers slechts een extraatje werd, dat ze in hun programma boven op de banale pulp en de pseudo-wetenschappelijke vakliteratuur deden, zoals de slager een extra stukje bij het vlees doet... De tijd waarin literair werk dat werd uitgegeven met argwaan werd bekeken omdat de lezer - niet geheel ten onrechte-vermoedde dat niet het boek een uitgever had gevonden maar, dankzij maffiose praktijken, de auteur. De tijd waarin dilettanten met stipendia kasten vol boeken schreven over het leven van schrijvers, de scheppers van boeken, en intussen in de openbaarheid zo opgewonden raakten van hun gewichtigdoenerij dat ze liepen te kwaken als eenden die een ei gaan leggen. De tijd waarin er in plaats van Schone Letteren meer boeken over boeken geschreven werden dan boeken die Schoonheid hadden en Letteren waren. Dit alles maakte hij niet meer mee, de geluksvogel: hij was een jaar of tien eerder aan kanker in zijn keel overleden, daar aan de overkant op de berg, in het Johannes-ziekenhuis.
Sandor Marai in "Land, land!...", midden vorige eeuw.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten